Przedmiotowy system oceniania w klasach I- III gimnazjum z fizyki i astronomii.
I. Zasady systemu oceniania
- Każdy uczeń jest oceniany zgodnie z zasadami sprawiedliwości.
- Ocena ma dostarczyć uczniom, rodzicom i nauczycielowi rzetelnej informacji o specjalnych uzdolnieniach, postępach i trudnościach ucznia.
- Każda ocena jest opatrzona komentarzem nauczyciela ustnym lub pisemnym.
- Zawartością komentarza są wskazówki dla ucznia, w jaki sposób może on podnieść swoje osiągnięcia edukacyjne.
- Wymagania edukacyjne formułowane są na podstawie podstawy programowej oraz " Programu nauczania fizyki i astronomii" - DKW- 4014- 93/99.
- Stosuje się dwa poziomy wymagań: podstawowy i ponadpodstawowy.
- Wymagania ponadpodstawowe zawierają w sobie wymagania podstawowe. Aby zaliczyć poziom ponadpodstawowy należy najpierw zaliczyć poziom podstawowy.
- Stosuje się skalę ocen i system znaków omówionych w zasadach ogólnych.
- Sprawdziany i odpowiedzi ustne są obowiązkowe.
- Sprawdziany całogodzinne są zapowiadane, z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem i podany jest zakres sprawdzanych umiejętności i wiedzy.
- Krótkie sprawdziany (kartkówki) nie muszą być zapowiadane i nie mogą być poprawiane.
- Uczeń nieobecny na sprawdzianie z przyczyn losowych powinien go napisać w terminie nie przekraczającym dwóch tygodni od powrotu do szkoły.
- Każdy sprawdzian, napisany na ocenę niesatysfakcjonującą ucznia, można poprawić. Poprawa jest dobrowolna i odbywa się w ciągu dwóch tygodni od dnia podania informacji o ocenach. Uczeń poprawia sprawdzian tylko raz i brana jest pod uwagę ocena z poprawy.
- Po dłuższej nieobecności w szkole (powyżej jednego tygodnia) uczeń ma prawo nie być oceniany przez tydzień (nie dotyczy sprawdzianów).
- Uczeń jest zobowiązany do noszenia zeszytu przedmiotowego i podręcznika na każdą lekcję.
- Uczeń ma prawo do dwukrotnego w ciągu semestru zgłoszenia nieprzygotowania do lekcji. Wyjątek stanowią zapowiedziane lekcje powtórzeniowe i sprawdziany.
- Przez nieprzygotowanie się do lekcji rozumiemy: brak zeszytu, brak podręcznika, brak pracy domowej, niegotowość do odpowiedzi, brak pomocy potrzebnych do lekcji.
- Po wykorzystaniu limitu określonego powyżej uczeń otrzymuje za każde nieprzygotowanie ocenę niedostateczną.
- Na koniec semestru nie przewiduje się dodatkowych sprawdzianów zaliczeniowych.
- Aktywność na lekcji nagradzana jest "plusami". Za cztery zgromadzone "plusy" uczeń otrzymuje ocenę bardzo dobrą
- Prace uczniów są przechowywane w szkole, wgląd do nich ma uczeń i jego rodzice.
- W stosunku do uczniów posiadających orzeczenia Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej stosuje się ocenę ze zwiększona tolerancją, dostosowana do poziomu intelektualnego.
II. Wymagania programowe
- Obserwowanie i opisywanie zjawisk fizycznych i astronomicznych.
- Posługiwanie się metodami badawczymi typowymi dla fizyki i astronomii.
- Wykonywanie pomiarów prostych i złożonych.
- Opisywanie zjawisk fizycznych i rozwiązywanie problemów fizycznych i astronomicznych z zastosowaniem modeli i technik matematycznych.
Wymagania odpowiadające poszczególnym ocenom szkolnym
Ocena celująca (wymagania wykraczające) Uczeń posiadał wiedzę i umiejętności wykraczające poza program nauczania w danej klasie, samodzielnie i twórczo rozwija własne uzdolnienia. Biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami w rozwiązywaniu problemów teoretycznych lub praktycznych, proponuje rozwiązania nietypowe, samodzielnie formułuje problemy, dokonuje analizy lub syntezy nowych zjawisk, rozwiązuje zadania wykraczające poza program danej klasy. Osiąga sukcesy w konkursach pozaszkolnych.
Ocena bardzo dobra (wymagania dopełniające) Uczeń opanował pełny zakres wiedzy i umiejętności określony programem nauczania w danej klasie. Sprawnie posługuje się zdobytymi wiadomościami, umie korzystać z różnych źródeł wiedzy, rozwiązuje samodzielnie zadania rachunkowe i problemowe, planuje i przeprowadza doświadczenia fizyczne. Potrafi zastosować zdobytą wiedzę w nowych sytuacjach.
Ocena dobra (wymagania rozszerzające) Uczeń opanował w dużym zakresie wiadomości i umiejętności bardziej złożone, poszerzające relacje między elementami treści. Nie opanował jednak w pełni wiadomości określonych programem nauczania. Poprawnie stosuje wiadomości do rozwiązywania typowych zadań lub problemów, potrafi wykonać zaplanowane doświadczenie z fizyki, rozwiązać proste zadanie lub problem.
Ocena dostateczna (wymagania podstawowe) Uczeń opanował wiadomości najważniejsze z punktu widzenia edukacji, proste, łatwe do opanowania przez uczniów przeciętnie uzdolnionych, często powtarzane w programie. Rozwiązuje typowe zadania i wykonuje proste doświadczenia fizyczne z pomocą nauczyciela, zna podstawowe wzory i jednostki wielkości fizycznych.
Ocena dopuszczająca (wymagania konieczne) Uczeń opanował wiadomości i umiejętności niezbędne w dalszej edukacji, potrzebne w życiu. Ma spore braki, ale nie przekreślają one możliwości uzyskania przez niego podstawowej wiedzy z przedmiotu w ciągu dalszej nauki. Zna podstawowe prawa i wielkości fizyczne, potrafi z pomocą nauczyciela wykonać proste doświadczenia fizyczne.
Ocena niedostateczna Uczeń nie opanował wiadomości i umiejętności przewidywanych w wymaganiach koniecznych. Braki uniemożliwiają mu dalsze zdobywanie wiedzy z przedmiotu. Nie potrafi rozwiązać zadań teoretycznych lub praktycznych o elementarnym stopniu trudności, nawet z pomocą nauczyciela, nie zna podstawowych praw, pojęć i wielkości fizycznych.
III. Obszary aktywności podlegające ocenianiu
- Obserwowanie i opisywanie zjawisk fizycznych i astronomicznych:
Realizacja polecenia: "zaobserwuj i opisz..." poprzez:
- wyodrębnienie danego zjawiska z kontekstu,
- opis jego przebiegu,
- podanie warunków występowania,
- postawienie hipotezy dotyczącej natury zjawiska na podstawie poznanych zasad.
- Posługiwanie się metodami badawczymi typowymi dla fizyki i astronomii.
Opracowanie tematu badawczego poprzez:
- formułowanie hipotez,
- planowanie eksperymentów lub obserwacji do postawionych hipotez,
- przeprowadzanie eksperymentów lub dokonywanie obserwacji,
- opracowywanie wyników i formułowanie wniosków.
- Wykonywanie pomiarów prostych i złożonych.
Dobór przyrządów pomiarowych ze względu na:
- rodzaj mierzonej wielkości fizycznej,
- przyjętą metodę pomiaru,
- wymaganą dokładność,
- rodzaj pomiaru – prosty lub złożony (bezpośredni lub pośredni).
- Opisywanie zjawisk fizycznych i rozwiązywanie problemów fizycznych i astronomicznych z zastosowaniem modeli i technik matematycznych.
Teoretyczne rozwiązywanie problemów oraz opis i przewidywanie przebiegu zjawisk fizycznych i astronomicznych za pomocą:
- modeli (np. kinetyczno-cząsteczkowy model budowy materii),
- pojęć i technik matematycznych,
- technologii informacyjnej,
- budowy modeli przyrządów, zjawisk i procesów fizycznych.
IV. Metody sprawdzania osiągnięć
- Sprawdziany pisemne:
- kartkówki - krótkie około 15-minutowe sprawdziany wiadomości z niewielkiej ilości materiału (2-3 ostatnie tematy lekcyjne).
- testy sprawdzające wielostopniowe w tym:
- zadania otwarte, typu rozprawka (opis zjawisk i doświadczeń, rozwiązywanie zadań tekstowych obliczeniowych), krótka odpowiedź lub zdanie z luką.
- zadania zamknięte, typu wielokrotnego wyboru: prawda – fałsz lub na dobieranie.
- Ocena odpowiedzi ustnych - przygotowanych i spontanicznych.
- Ocena pisemnych prac domowych - obowiązkowych i dodatkowych.
- Ocena zadań praktycznych – wykonywanych ćwiczeń i projektów.
- Ilość i częstotliwość sprawdzianów jest zależna od klasy i modyfikowana w zależności od materiału.
V. Kryteria oceny wypowiedzi ustnych i pisemnych oraz realizacji zadań praktycznych
Wypowiedzi ustne:
- Mówienie zgodnie z tematem.
- Precyzyjne i jasne formułowanie myśli.
- Trafne posługiwanie się pojęciami i językiem fizyki.
- Prawidłowe wyrażanie własnych spostrzeżeń i poglądów.
Prace pisemne:
- Sprawdziany (w tym testy dydaktyczne):
- zadania otwarte - punktowanie wielowartościowe (np. 2 pkt za pełną odpowiedź, 1 pkt za odpowiedź częściową i 0 pkt za odpowiedź błędną lub jej brak,
- zadania zamknięte - punktowanie w skali 0-1 pkt.
- Punkty uzyskane ze sprawdzianów przeliczane są na stopnie według następującej skali:
100% - 96% celujący
95% - 91% bardzo dobry
90% - 70% dobry
69% - 50% dostateczny
49% - 31% dopuszczający
30% - 0% niedostateczny
Zadania praktyczne:
- Przygotowanie teoretyczne.
- Sprawność wykonania doświadczenia.
- Dokładność pomiarów.
- Poprawność wyników
- Estetyka opracowania karty ćwiczenia.
VI. Sposoby dokumentowania i analizy osiągnięć uczniów
Wszystkie formy aktywności ucznia oceniane są w skali stopniowej i odnotowywane w dzienniku lekcyjnym.
Opracowała:
Małgorzata Dołżycka